Sunday, 29 September 2024

 

ගුවන්විදුලි සංස්ථාවේ සිංහල සේවා අධ්‍යක්ෂ, ප්‍රවෘත්ති අධ්‍යක්ෂ ඉන්දික ජයරත්න මහතා සමඟ සිදු සංවාදයක් ඇසුරින් සකස් කළ ලිපියකි.


 ශ්‍රී ලංකාගුවන්විදුලියේ ආරම්භය ගැන ටිකක් කතා කරමු ?

ලංකා ගුවන්විදුලිය නිල වශයෙන් ආරම්භ වෙන්නේ 1924 ජුනි මාසයේ 27 වැනිදා. එවකට ලංකාවේ සිටි විලියම් මැනිං  ආණ්ඩුකාරතුමා ලංකා ඉංජිනේරු සංගමය අමතා කළ කතාව ප්‍රථම නිල ගුවන්විදුලි ප්‍රචාරක කාර්යය ලෙස එදින සවස 2.30  පමණ ප්‍රචාරය කර තිබෙනවා. 1924 මැයි මාසයේදීත්  අත්හදා බැලීම් විකාශන කටයුතු කිහිපයකුත් කරල තියෙනවා. 1925 වසරේ තැපැල්පතිවරයාගේ පාලන වාර්තාවේ පස්වන පිටුවේ මේ බව සඳහන් වෙනවා. වගේම ලේඛනාගාර දෙපාර්තමේන්තුවේ හිටපු අධයක්ෂවරයෙකු වූ K.D.විමලරත්න මහතාගේ Date  And Events පොතෙත් ලංකා ගුවන්විදුලිය මෙදින ආරම්භ වූ බව සඳහන් වෙනවා. ආචාර්ය නන්දන කරුණානායක මහතාගේ ”‍හැටහය වසරක ගුවන්විදුලිය”‍ යන කෘතියෙන්  තැපැල්පතිගේ පාලන වාර්තාව උපුටා දක්වමින් මේ නිල වශයෙන් ආරම්භ වුණ බව සඳහන් වෙනවා. තම දර්ශන ශූරී උපාධිය සඳහා පර්යේෂණයක නිරත වන සේන නානායක්කාර මහතාගේ ”‍ගුවන්විදුලි සංවර්ධනය”‍ යන පොතේ නියත ලෙසම ගුවන්විදුලිය ආරම්භ වූයේ මේ දිනයේ බව සඳහන් කරනවා.  

ශ්‍රී ලංකා ගුවන්විදුලි සංස්ථාවේ භූමිකාව තවදුරටත් පැහැදිලි කරමු?

ගුවන්විදුලියේ භූමිකාව යම් ආකාරයකට සකස්වීම, සාකච්ඡා කිරීම ඉතාම වැදගත්. තැපැල් දෙපාර්තමේන්තුව යටතේ ආරම්භ වෙන ගුවන්විදුලිය 1949 ඔක්තෝබර් මාසයේ පළමු වෙනිදා ස්වාධීන දෙපාර්තමේන්තුවක් බවට පත්වෙනවා. ස්වාධීන දෙපාර්තමේන්තුවක් බවට පත්වීමට වැදගත් වූ ඓතිහාසික කොමිෂන් සභා වාර්තාවක් තියෙනවා. වෛද්‍යනාදන් කොමිසම් සභාව ලංකා ගුවන්විදුලිය තැපැල් දෙපාර්තමේන්තුවෙන් විතැන් වූ ස්වාධීන දෙපාර්තමේන්තුවක් විය යුතු බවට යෝජනාව ඉදිරිපත් කළා. අනුව ගුවන්විදුලියේ වැඩසටහන්, සන්නිවේදන කාර්යය, සිදු විය යුතු ආකාරය කොමිසම් සභා වාර්තාවේ පැහැදිලිව සඳහන් වෙනවා. ජනතාවගේ තොරතුරු දැනගැනීමට තොරතුරු පනතක් 2015 දී සම්මත වුණා. ඊට  පෙර ගුවන්විදුලිය ජනතාවගේ තොරතුරු අයිතිය තහවුරු කරන නිල සන්නිවේදන ආයතනය වුණා. මේ කොමිසම් සභා වාර්තාව පරිශීලනය කිරීමෙන්  රටේ එදිනෙදා  තොරතුරු, කෘෂිකාර්මික, කාලගුණික, දුම්රිය ගමන් වාර තොරතුරු ආදි ජනතාවගේ දෛනික ජීවිත කටයුතුවලට වැදගත් තොරතුරු බොහොමයක් ගුවන්විදුලියෙන් සන්නිවේදනය කළ බව දැන ගත හැකියි.

  කාලයේ ගුවන්විදුලි නාට්‍ය ශ්‍රාවක හද බැඳ ගත්තා පසුබිම සැකසුණේ කොහොම ?

ලංකා ගුවන්විදුලියේ 53 වගේ කාලය වනවිට ජනප්‍රිය වැඩසටහන් ආකෘතියක් වී තිබුණේ   නාට්‍ය වැඩසටහන්. නාට්‍ය ආකෘතීන් තව දුරටත් සුපෝෂණය වීම ගැන එන්. . වීරසූරිය කොමිසම, ආයතනයේ අධ්යක්ෂවරයාගේ සිට නාට්‍ය අංශයේ වැඩසටහන් කාර්යය මණ්ඩලයෙන් සාක්ෂි විභාග කිරීමෙන් ලබා ගත් තොරතුරුවලදී හෙළි වූයේ ලංකා ගුවන්විදුලිය ප්‍රචාරය කරන වඩාත් කැමැත්තක් දක්වන වැඩසටහන නාට්‍ය බවයි. ජනතාවගෙන් පිටපත් ගෙන්වා ගැනීමට, පිටපත් ආශ්‍රයෙන් කතාවක් සකස් කිරීමට, කතාව ජනතාවට වැදගත්වන ආකාරයට ඉදිරිපත් කිරීමට වෙනම නාට්‍ය  අංශයක් ඉදිරිපත් කිරීම පිළිබඳව යෝජනාව වීරසූරිය කොමිසම් සභාවේ දක්වා තිබෙනවා. වීරසූරිය කොමිසම් සභා වාර්තාවේ ගුවන්විදුලි දෙපාර්තමේන්තුව කියන්නේ රටේ අනෙකුත් දෙපාර්තමේන්තුවලින් වෙනස් ආයතනයක් බව සඳහන්. මේ ආයතනයේ කටයුතු සාමාන්‍ය, පරිපාලන, මූල්‍ය  රෙගුලාසීන්ට යටත්ව ක්‍රියාත්මක කළ නොහැකියි. ඉතා ඉක්මනින්, තීරණ ගැනීම අවශ්‍යය නිසා රටේ ක්‍රියාත්මක වන සාමාන්‍ය  පරිපාලන යුහයෙන් බැහැර කඩිනමින් තීන්දු තීරණ ගත හැකි ආකාරයේ ව්‍යුහයකට ගුවන්විදුලිය සකස් විය යුතුයි යන යෝජනාව 1953 පමණ ඈත කාලයක කොමිසම් සභා වාර්තාවේ සඳහන් වී තිබෙනවා.  අවාසනාවකට ලංකා ගුවන්විදුලියේ පත් කළ කොමිසම්වලින් ආණ්ඩුවල අවධානයකට ලක් නොවුණු එකම කොමිෂන් සභා වාර්තාව වීරසූරිය කොමිසමයි.

   1966 දී ලංකා ගුවන්විදුලියේ ව්‍යුහමය වෙනසක් අරමුණු කරගෙන ඊළඟට පත් වූ හුළුගල්ල කොමිසම සිය වාර්තාව ඉදිරිපත් කිරීමේදී මුලින්ම සඳහන් කරන දෙය වන්නේ 1953 ලංකා ගුවන්විදුලියේ සිදුවිය යුතු  ප්‍රතිසංස්කරණ පිළිබඳව ඉදිරිපත් කළ වීරසූරිය කොමිසමේ වාර්තා නොසලකා හැරීම බරපතළ වරදක් බවයි. හුළුගල්ල කොමිසමෙන් දෙපාර්තමේන්තුවක් වූ  ගුවන්විදුලිය  සංස්ථාවක් බවට පත්කිරීම සඳහා වූ යෝජනා වී 1967 ජනවාරි මාසයේ  පස්වෙනිදා 1966 අංක 37 දරණ පනත මගින් ගුවන්විදුලිය සංස්ථාවක් බවට පත්වෙනවා. ගුවන්විදුලියේ ප්‍රථම සභාපති අධ්යක්ෂ ජනරාල් වන්නේ, කීර්තිමත් සිවිල් නිලධාරියෙකු වූ නෙවිල්.ඩී ජයවීර මහතා. සංස්ථාවක් වීමෙන් පසු පැවති බාධාකාරී තත්ත්වයන්ගෙන් ඉවත් වී කඩිනම් ක්ෂණික තීන්දු තීරණ ගෙන ජනතාවගේ සන්නිවේදන අභිමතාර්ථ ඉෂ්ට කිරීමට  යම් ආකාරයක නෛතික වපසරියක් ලැබුණා. සභාපතිවරයා ප්‍රමු සංස්ථා මණ්ඩලයක් විසින් සංස්ථාවේ පාලන කටයුතු කරනවා. 1966 හුළුගල්ල කොමිසම තම වාර්තාවට ලංකා ගුවන්විදුලි සංස්ථාවේ ආකෘතිය කෙසේ විය යුතුද යනුවෙන් තව ලේඛනයක් සම්බන්ධ  කරනවා. පිළිබඳව. ඔවුන් පූර්වාදර්ශයට ගන්නේ  එවකට ලෝකයේ සාර්ථකම ගුවන්විදුලි ආයතනයක් වූ නවසීලන්ත ගුවන්විදුලි සංස්ථාවේ ව්යුහය. සංස්ථාවක් වූ ගුවන්විදුලියේ මූලික කාර්යයභාරයක්  වූයේ ජනතාවගේ සන්නිවේදන අවශ්යතාවන් සැපයීම. තොරතුරු සන්නිවේදනය කිරීමේ දී ආනන්දයත ප්‍රඥාවත් කියන සංකල්ප මත පිහිටා ගුවන්විදුලියේ සියලුවැඩසටහන් ආකෘති සකස් වී තිබෙනවා.  ගුවන්විදුලිය සංස්ථාවක් බවට පතවී මේ වනවිට අවුරුදු පනස් හතක් පමණ වෙනවා. 

වගේම ගුවන්විදුලියේ භෞතික ස්වරූපය  වෙනස් වෙලා තියෙනවා. තවමත් ගුවන්විදුලිය සංස්ථාවක් බවට පත්කිරීමේදී සැකසූ නීතිමය අණපනත් රටවලට යටත් වූ රාමුගත සංස්ථාවක් විදිහට පවතිනවාඅවුරුදු සියයක මෙහෙවරේදී අපි සංස්කෘතික මිනිසා හැදුවත්, සඳහා වූ සන්නිවේදන මෙහෙවර ක්රියාත්මක කිරීමේදී ඇති වූ වෙනස්කම්වලට  අපේ ගැළපීම් සිදු වී නැහැ යන්න මගේ ස්වයං විවේචනාත්ම අදහසයි. නිසා වර්තමානයේදී නූතන ගුවන්විදුලි ග්‍රාහකයාගේ සන්නිවේදන අභිලාෂය තේරුම් ගත් සුහුරු රේඩියෝ ආකෘතියක් සකස් කරගන්න අවශ්‍යයි.

 වෙබ් රේඩියෝ සංකල්පය ගුවන්විදුලි මාධ්‍යයෙයේ ජීවගුණයට කෙතරම් දුරට බලපෑමක් කරනවද?

ගුවන්විදුලියට එයින් බලපෑමක් ඇති නොවන බව මගේ අදහස. උදාහරණයක් විදිහට ගත්තොත් රැහැන් රහිතව මේක එන්නේ. මේ රේඩියෝ කියන වචනේ පාවිච්චි වෙන්නේ දැන්. මුලදී මෙයට කීවේ වෑර්ලස් එක කියලා. වෑර්ලස් එක අපි ඇහුවේ රැහැන් රහිතව ශබ්ද, විද්‍යුත් තරංග ආශ්‍රයෙන්. මුල් කාලයේ තිබුණේ කෙටි තරංග, මධ්යම තරංග. 1989 නොවැම්බර් මස තුන් වෙනිදා  ලංකාවේ පළමුවෙනි Fm රේඩියෝ වන City Fm ඇරඹෙනවා. එය ආරම්භ කිරීමට පුරෝගාමී වන්නේ එදා  ගුවන්විදුලියේ සභාපති වූ හඩ්සන් සමරසිංහ මහතායි. එහි පළවෙනි අධ්‍යක්ෂකවරයා කීර්තිමත් ගුවන්විදුලි සන්නිවේදක පාලිත පෙරේරා මහතායි. පළමු වැඩසටහන් කළමනාකරු ගුවන්විදුලියේ හිටපු අපූරු නිර්මාණාත්මක සන්නිවේදකයකු  වන  K.D.K.A. ධර්මවර්ධන මහතායි. මෙහි ඉංජිනේරුමය මෙහෙවර කළේ ගුවන්විදුලියේ හිටපු ප්‍රධාන ඉංජිනේරු ලයනල් බින්දු මහතායි. මේ අයගේ සුසංයෝගයේ ප්‍රතිඵල විදිහට තමයි  ලංකාවේ පළවෙනි Fm නාලිකාව ආරම්භ වෙන්නේ. අනූ හතරෙන් පසු ලංකාවේ පුද්ගලිකFm නාළිකා පටන් ගන්නවා

Fmනාලිකා සංකල්පය ඇවිත් අවුරුදු තිහකට වැඩියි. දැන් ඊළඟ අදියරට ගිහිල්ලා තියෙනවා.   වෙබ් රේඩියෝ. වෙබ් රේඩියෝවත් ලෝකයේ යල්පැන යමින් දැන් ෆෝඩ්කාස්ටින්වලට  ඇවිත්. මෙහි තාක්ෂණය වෙනස් වුවද ගුවන්විදුලිය යන සංකල්පයේ වෙනසක් වෙලා නැහැ. වෙබ් රේඩියෝ එකක් බවට පත්වීමෙන් මෙය ශ්‍රාවකයාට සමීප වෙනවා. එය ෆෝඩ්කාස්ටින් බවට පත්වීමෙන්   ශ්‍රාවකයාට තවත් සමීප වෙනවා. එය සන්නිවේදනය තුළ සිදුවන තාක්ෂණික වෙනස්කමක් විනා ගුවන්විදුලියේ තියෙන සංකල්පීය අර්ථයට හානියක් වෙන දෙයක් නෙවේ. 

එදා ශ්‍රාවක ප්‍රජාව සහ අද ශ්‍රාවක ප්‍රජාව අතර වෙනස මොනවගේ ?

ගුවන්විදුලි ශ්‍රාවකයාගේ පමණක් නොවෙයි සමස්ත ජන ජීවිතයේම හැසිරීම් රටාවේ සිදු වී ඇති වෙනස අමුතුවෙන් කිව යුතු නැහැ. ගුවන්විදුලිය අහන්නෙත් ඔවුන්මයි. කෙනෙක් මැරුණහම පිළිබඳ සංවේදිකමක් නැතිව ජීවත් වෙන මිනිස්සු ඉන්න රටක ගුවන්විදුලිය සන්නිවේදන කාර්ය භාරයේ ශ්‍රාවකයාගේ රුචි අරුචිකම් විවිධයි, විෂමයි. උදාහරණයක් ලෙසද ගුවන්විදුලිය ශ්‍රාවක අවශ්‍යතාවන්, කණ්ඩායම් තුනකට වර්ගීකරණය කරගෙන තියෙනවා. එක සිංහල ස්වදේශීය සේවය, දෙමළ ස්වදේශීය වගේ නාළිකා ගත්තොත් ඒවා ජාතික නාළිකාවන්. ජාතික නාළිකාවලදී අපි උත්සාහ කරන්නේ, දැනුමත් උසස්  රසවින්දනයත් අපේක්ෂා කළ ශ්‍රාවකයාට අවශ්‍ය වැඩසටහන් සමීප කිරීම. City Fm, පෙන්ඩල් සේවය,  මගින් රටේ තරුණ ප්රජාවගේ වින්දනාත්මක  අවකාශයට අවශ් තොරතුරු සන්නිවේදනය කරනවා. එමෙන්ම උසස් රසවින්දනයත්, නව දැනුමත්, තරුණ ප්‍රජාවත් කියන අතරමැද  කණ්ඩායම් වෙනුවෙන් අපි වෙළෙඳ සේවය වගේ නාළිකාවකින් අවශ්‍යය තොරතුරු සන්නිවේදනය කරන්නේ. මේ වර්ගීකරණයන් තුනට යටත්ව වුණත් අපේ රටේ ගුවන්විදුලි ශ්‍රාවකයාගේ අවශ්‍යතා හරිම සංකීර්ණයි. සංකීර්ණ අවශ්‍යතාවට ගැළපෙන පරිදි සන්නිවේදන මෙහෙවර සකස් කර ගැනීම පිළිබඳව ලොකු අභියෝගයක් අපිට තියෙනවා.

 සටහන-  ඉෂාරා විජේරත්න

                                                       

 

Sunday, 3 December 2023


 

ගුවන්විදුලි ශිල්පියෙකු සමඟ ගෙවුණු සැඳෑවක්


ගුවන්විදුලි ළමා පිටියෙහි හඬ පරීක්ෂණයක් මඟින් තේරී පත් වී ළමා ශිල්පියෙකු ලෙස ලත් දැනුම අත්දැකීම්, පළපුරුද්ද පසුකාලීන ව ගුවන්විදුලි ක්‍ෂේත්‍රයේ හරඹ කරන්නෙකු ලෙස ශ්‍රාවක හදවත්වල අමරණීය නමක් හිමි කරගත් කරුණාරත්න අමරසිංහයන් සමග යෙදුණු සල්ලාපයක් ඇසුරින් මෙම ලිපිය සකස් කෙරිණි. 



  • කුඩා අවධියේ  ගුවන්විදුලි ශ්‍රාවකයෙකු ලෙස ඔබේ අත්දැකීම් මොන වගේ ද ?

මුලින් ම ළමයෙක් විදිහට තමයි මම ගුවන්විදුලියට පය තබන්නේ. මා ගුවන්විදුලියට යන කොට අපේ ගෙදර ගුවන්විදුලියක් තිබුණෙ නැහැ. තිබුණෙ මොකක්ද කිෂිල්ස් එකක් තමයි තිබුණේ. කිෂිල්ස් එක කියන්නේ ගල් විශේෂයක්. ඒක ලෑලී කෑල්ලක හයිකරලා තඹ කම්බි ගොඩක් දාලා හදන එකක්. ඒරියල් එකක් දානවා. එහෙම තමා මම මුලින් ම ගුවන්විදුලිය ඇහුවෙ. මේකෙන් ලංකාවේ හිටපු උගතුන් සාහිත්‍යය ගැන කතා කරනවා, භාෂාව ගැන කතා කරනවා.  ඒ කතා කරන සියලු‍ දෙනා භාෂාව සාහිත්‍යය හොඳට හදාරන අය වුණා. එතකොට නිකම් ම ආශාවක් ඇති වෙනවා භාෂාව මනාව හසුරුවන්න. ඔහු එහෙම කීවේ ඔහුගේ මතකයට නැගුණු සංස්කෘක ශ්ලෝකයක් ද කියම්නි.
 වසන්ත  මදනෝද මාද මුකර........... 
ඒ කාලේ හරිම  ආකර්ෂණීය විදිහට ගුවන්විදුලියෙන් භාෂාව ගෙන එනවා. ඒ කියන්නේ භාෂාව ඉගෙන ගන්න ඕනේ. විධිමත් අධ්‍යාපනය ලබාදෙන්න මාධ්‍ය බොහොමත් ම රුකුලක් වුණා. එක් අතකට මේක විවෘත  විශ්වවිද්‍යාලයක් වගේ වෙනම ජීවයක් ලබාදෙනවා.  ඔහොම තමා  ශ්‍රාවකයෙකු විදිහට  මම ගුවන්විදුලියට සම්බන්ධ වෙන්නේ.

  • ඔබතුමා ළමා ශිල්පියෙකු වශයෙන් ළමා පිටියට සම්බන්ධ වෙනවා කිව්වනෙ. ඒ අත්දැකීම ඔබට කොහොමද  දැනෙන්නේ?

අන්න ඒක හොඳ ප්‍රශ්නයක්. ඒ කාලේ ඉස්කෝලේ මගේ යාළුවෙක් හිටියා වෝල්ටර් කල්දේරා කියලා. එයා නිරන්තරයෙන් ම ළමා පිටියට කතා, ප්‍රවෘත්ති, විද්‍යාඥයෝ ලෝක සාහිත්‍යය ගැන ලියනවා. දවසක් වෝල්ටර් මට  කිව්වා ගුවන් විදුලි ළමා පිටියට එයාට එන්න කියලා ආරාධනාවක් කළා කියලා.  එතන දී එයාගේ නිර්මාණ එයාටම ඉදිරිපත් කරන්න ආරාධනා කරල තියෙනවා.  ඒක  ඉතින්  ලොකුම වරප්‍රසාදයක්. වෝල්ටර් ඉතින් මට කිව්වා යමු කියලා. මම  පස්වනක් ප්‍රීතියෙන් පිනා ගිහිල්ලා  වෝල්ටර් එක්ක ගියා  ළමා පිටියට. ඉදිරිපත් කළේ ගුවන්විදුලි සංස්ථාවේ දහවෙනි මැදිරියේ. ඒ කාලේ ළමා පිටිය දවස් හතේම තිබුණා. අපි ගියපු ළමා පිටිය තිබුණේ බදාදාට. ඒක ඉදිරිපත් කළේ, ගුවන්විදුලිය පැත්තෙන් තිලක් සුධර්මන් ද සිල්වා කියන දක්ෂ ප්‍රවෘත්ති නිවේදකයෙක්. මෙතුමා වැඩසටහනට ඉස්සෙල්ලා පුහුණුවක් ගන්නවා. අනික ඒ කාලේ මේ රෙකෝඩින්  මොකක්වත් නෑ. කෙලින් ම  සජීවීව තමා යන්නේ. ජීවිතේට ගුවන්විදුලියට පය ගහලා නැති මට එදා ළමා ශිල්පියෙකු ලෙස වැඩ කරන්නා සිදුවුණා.  ඒ මදිවට මයික් එකක් ගාව කතා කරන්නත් ඕනේ. බැරිවුනොත් සමාව ඉල්ලන්නත් බෑනේ. ඒක හරිම අභියෝගයක්. අපි පුහුණු වෙන වෙලාවේ වෝල්ටර් අයිසෙක් නිව්ටන් ගැන තමයි ලියලා තියෙන්නේ. ඉතින් මේක ඉදිරිපත් කරන්නේ වෝල්ටර්. මොකක් හරි වාසනාවකට මේකෙ තියෙනවා එක දෙබසක් අයිසෙක් නිව්ටන් කතාකරන. ඉතින් මේ දෙබස කියන වෙලාව ආවා. සුදර්මන් අයියා එකපාරට   මල්ලී ඔයා මේ දෙබස කියන්න  බලන්න”. පස්සේ මං මේක කීවා.  ආ හරි ෂෝක්නේ මල්ලි  හොඳට කිව්වා” ඉස්සෙල්ලාම මගේ හඬ ගුවනට ගියේ එදා. සර් අයිසෙක් නිවුටන්ගේ දෙබසින්. සුදර්මන් අයියා තමා ඉස්සෙල්ලා ම මගේ හඬ ගුවන්විදුලියට යැව්වේ. වෝල්ටර් කල්දේරාගේ ලිපියේ තමයි දෙබස තිබුණේ. ඔන්න මම මුලින් ම ළමා ශිල්පියෙකු වුණ හැටි.
  • ගුවන්විදුලි ළමා ශිල්පියා පසු කාලයේ නාට්‍ය ශිල්පියෙක් වුණේ කොහොමද?

 මම ළමා ශිල්පියෙකු විදිහට සහභාගි වෙන එක්තරා රැයක අර කිෂිල්ස් සෙට් එකෙන් ම මට ඇහෙනවා නාට්‍ය ශිල්පීන් තෝරා ගැනීමේ පරීක්ෂණයක් තියෙනවා කියලා. හඬ පරීක්ෂණයක්, ඒක ඇහුණට  පස්සේ මට හරි පුදුම සතුටක් දැනුණේ. ඒ කාලෙ කොහොමද ශිල්පියෙක් තෝරා ගන්නේ කියන එක මතක තියාගන්න ඕනේ. හඬ මුලින් ම වැදගත් වන්නේ මේ නිසයි. ඊළඟ දවසේ මට ලියුමක් එනවා මාව තෝරගත්ත කියලා. අහවල් දවසේ එන්න කියලා තිබුණා. ගියාට පස්සේ පරීක්ෂණයට දෙනවා  "අ"යන්නක්. පොඩි කොලේක  "අ" ලියලා ඒකෙ උපදෙස් දීලා තියෙනවා "අ"ශබ්දයෙන් විවිධ හැඟීම් පළ කරන්න කියලා. මේක ඉතින් මුඛ පූට්ටු වෙන කතාවක් නේ.  මෙයාට නිර්මාණාත්මක ව හිතන්න පුළුවන්ද කියලා තමා බැලු‍වේ.
 ඒකෙන් පස්සෙ ඔන්න තුන්වෙනි පරීක්ෂණයටත් එන්න කිව්වා. එතන දි තමයි නාට්‍යය දෙබසක් දුන්නෙ  ඒකේ තිබුණේ අනේ මං කොහොමද මේ දේ ඔබට කියන්නේ’ අන්න මගේ  අවසාන පරීක්ෂණය. එහෙම තමයි මං ඉස්සෙල්ලා ම ගුවන්විදුලි නාට්‍ය ශිල්පියෙක් වුණේ. එය මගේ ජීවිතයට ලොකු ආලෝකයක් වුණා. එදා ඉඳලා ගුවන්විදුලි රඟමඬලේ තෝරාගත් ශිල්පීන්ගේ ලැයිස්තුවක් තිබුණා  ගුවන්විදුලි නාට්‍යවලට  නාට්‍ය ශිල්පීන් තෝරා ගන්න. මේකට පුහුණු වුණ අය තමා ගන්නේ. මමත් මේකට තේරුණා. මාත් එක්ක ආපු අයගෙන් නෙතලි නානායක්කාර මට ඉතාම ආදරයෙන් මතක් කරන්න පුළුවන්.
  • ඒ වගේම ඔබතුමා හා ජාතික ගුවන්විදුලිය අතර පවතින අමතක නොවන සිදුවීම් මොනවාද?

  අමතක නොවන සිදුවීම් ගොඩක් තියෙනවා. සාමාන්‍යයෙන් ඔය නාට්‍ය ශිල්පියෙක් වුණාට පස්සේ  ඓතිහාසික සිදුවීමක් වෙලා තියෙනවා. ඒ කාලේ නාට්‍ය වැඩසටහන ගුවන්විදුලිරඟමඩල යි. ඒකට මුලින් ම නම දාලා තිබුණේ රේඩියෝ රඟමඬල කියලා. රේඩියෝ ඉතින් ඉංග්‍රීසි වචනයනේ. ඒ වෙනුවට ගුවන්විදුලි රඟමඬල කියලා වෙනස් කරා. එතකොට ගුවන්විදුලි රඟමඬල තමා ප්‍රධාන නාට්‍ය වැඩසටහන. ඒකට තමා අර ශිල්පීන් ව තේරුවේ. ඒ ඇරුණු කොට විශ්ව සාහිත්‍ය කියලා වැඩසටහනක් තිබුණා. නාට්‍යානුසාරී ව ඉදිරිපත් කරන්න. ඊළඟට ඔය අපේ පැරණි සාහිත්‍යයේ තියෙන සද්ධර්මරත්නාවලිය, සද්ධර්මාලංකාරය ඒ වගේ කතා අරගෙනත් නාට්‍යානුසාරී ව ඉදිරිපත් කළා. එවත් මගේ ජීවිතයේ අමතක නොවන ගුවන්විදුලි ආදරණීය  මතකයන් ය. ඒ හැරුණු කොට රහස් පරීක්ෂක නාට්‍ය තිබුණා. පස්සේ කෙටිකතා කියලා වෙනම නාට්‍ය කොටසක් තිබුණා. අපි කවුරුත් දන්නවනේ ගුවන්විදුලි මාධ්‍යය කියන්නෙ ම අසන්නාගේ මනසේ පින්තූර මැවෙන්න හඬ හැසිරවිය යුතු මාධ්‍යයක් කියලා. නාට්‍යයක් කරන්න ගියත් ප්‍රවෘත්තියක් කියන්න ගියත් ඔළුවෙ තියාගන්න ඕන මම කතා කරන්නේ අන්ධ පිරිසකට කියලා. අන්ධයන්ට ඇස් පේන්නෙ නැහැනේ. ඒ ගොල්ලො හඬ අහලා සිතින් මවා ගන්නවා. ඒ නිසා තමා කියන්නේ නිවේදන කලාවේ දී ගුවන්විදුලි නිවේදකයන්ගේ ඉදිරිපත් කිරීම් සහ රූපවාහනි නිවේදකයන්ගේ  ඉදිරිපත්  කිරීම් අහසට පොළොව වගෙ කියලා. රූපවාහිනියේ කතා කරන පුද්ගලයා පේනවා.  ගුවන්විදුලියෙන් කතා කරන පුද්ගලයා ඇමතිය යුත්තේ තනි පුද්ගලයෙකුට ය. මෙහි දී සාමූහික ව හිටියත් ගුවන්විදුලිය අහන්නේ තනි තනි ව ය. 
මාධ්‍ය කියන්නෙ හැමෝට ම කරන්න පුළුවන් දෙයක් නෙවෙයි. ඒක ප්‍රායෝගිකත්වය අවැසි දෙයක්. ගුවන්විදුලි රඟමඩල මගේ ජීවිතේට ම භාග්‍යයක් වූ  දෙයක් කොට තමා සලකන්නනෙ. එතන වේදිකා නාට්‍යවල විශිෂ්ට නිෂ්පාදකයකු වන සුගතපාල ද සිල්වා නාට්‍ය අංශය භාරව ආවා. ඔහු ඇවිල්ලා එතෙක් පැවති ගුවන් විදුලි නාට්‍යය මෝස්තරය වෙනස් කළා. ඒ නාට්‍යය ගොඩට අහුවුණා එක් තනි චරිතයක්. එය මගේ ජීවිතයේ අමතක නොවන සිදුවීමක් වුණා. මේ නාට්‍යයට තිබුණේ එක් තනි චරිතයකි. එකේ නම  කොනේ කාමරේ හෙවත් සිරකරුවෙකුගේ කතාව” මෙය පැය භාගයක ගුවන් විදුලි නාට්‍යයක්. එදත් අදත් තවම තනි චරිතයේ ගුවන්විදුලි නාට්‍යයක් ඉතිහාසයේ තිබී නොමැත. මේ තනි චරිතය ඉදිරිපත්  කළේ මමයි. ඒ අත්දැකීම ඉතාම වැදගත්. හෙට රෑ එල්ලන්න ඉන්න මිනිසෙකුගේ අද රෑ හිත කොහොමද, මයික් එක ඉදිරියේ ඉඳලා ස්ටූඩියෝ හතර කොනේම යමින් එමින් ඒ හැගීම් නිරූපණය කිරීම මා ගුවන්විදුලි  ජීවිතයේ ලබපු අමුතු ම ඓතිහාසික අත්දැකීම්ක් වුණා.
  • ගුවන්විදුලි රංගන ශිල්පියකු වශයෙන්  ඔබතුමාට තරුණ තරුණියන්ගෙන් ලැබුණු ප්‍රතිචාර කොහොමද?

  ඔය  වකවානුව වෙනකොට ලංකාවේ තිබුණේ එක ගුවන්විදුලියයි. මේ දැන් වගේ පුද්ගලික නාලිකා තිබුණේ නැහැ. එතකොට මුළු ලංකාවෙ මිනිස්සු අහන්නේ මේ ගුවන්විදුලියයි. ඒ කාලයේ ජනප්‍රියම වැඩි දෙනා අහන වැඩසටහන් කිහිපයක් තිබුණා. ප්‍රවෘත්ති, බණ වගේ දේවල් මිනිස්සු අහනවා. ඒ හැරුණු විට ජනප්‍රිය ම වැඩසටහන ගුවන්විදුලි නාට්‍ය වුණා. අදත් ඒ රසිකයන් ඉතිරි වෙලා ඉන්නවා. ඒක මට ලොකු සතුටක්. සමහරු මගේ රූපය දැකලා නැහැ. ඒ කාලේ මේ ගුවන්විදුලි නාට්‍ය අහපු අය ඊට පසු කාලවල්වල මා ගමන් බිමන් යනකොට කතා කරන වෙලාවට නොයෙක් අවස්ථාවල මට කතා කරල මගේ නම කියනවා ඒ තරම් ඔවුනට මගේ හඬ මතකයෙහි රැඳිලා. සමහර නාට්‍යවල මගේ දෙබස් ඔවුන්  මතකයෙන්  කියනවා. ඒ කියන්නේ අසන්නාගේ   පරිකල්පනයට ගොඩක් වැදගත්  වෙන බවයි. තරුණ කාලේ තරුණ ප්‍රජාව කොතරම් හඬට ආකර්ෂණය වෙන්න ඇද්ද? ඒ අය හඬත් එක්ක මවාගන්න රූපත් සමග තමයි ආකර්ෂණීය වීම සිදුවෙන්නේ .එසේ හඬට ප්‍රිය කිරීම සමග බන්ධනයක් ඇති වේ. එක එක්කෙනා මා ඔවුනට ආවේණික විදිහට මාව මවාගෙන තියෙනවා.

  • පසුගිය දිනක අහන්න ලැබුණා ප්‍රාදේශීය ගුවන් විදුලි සේවා වැසීමට යන කාරණාවක්. මේ ගැන ජ්‍යෙෂ්ඨ මාධ්‍යවේදියකු වශයෙන් ඔබතුමා දරන අදහස කුමක්ද?

 ඇත්තටම එය සම්පූර්ණ අපරාධයක්. ප්‍රාදේශීය සේවා ඔස්සේ කොච්චර දක්ෂ පරපුරක් බිහි වෙලා  ඉන්නවදරෑ දැන් ඔය කරුණාරත්න දිවුල්ගනේ ගායකයා තනිකරම රජරට සේවයෙන් ආවේ. එතකොට මහින්ද චන්ද්‍රසේකර වැනි ගීත රචකයන් ආවේ රජරට සේවයෙන්. අපේ ප්‍රධාන ගුවන්විදුලියට පසු කාලයේ බඳවා ගත් නිවේදක නිවේදිකාවෝ, නිෂ්පාදකයෝ, කාර්මික ශිල්පියෝ හුඟක් අය ප්‍රාදේශීය ගුවන්විදුලි සේවයෙන් තමා ඇවිල්ලා තියෙන්නෙ. දැන් බලන්නකෝ අද වගේ කාලෙක කොළඹ වැඩසටහන්වලට  අනුරාධපුර නුවර පැත්තේ ඉඳලා එන්න මොන තරම් වියදමක් යනව ද? කොහොමද එන්නේ ? අනික දැන් ඒ ඒ පළාත්වල ඉස්කෝලවල මොන තරම් දක්ෂ ළමයි ඉන්නව ද?  ළමයින්ගේ දක්ෂතා එළි දක්වන්න හොඳම තෝතැන්නක්  ප්‍රාදේශීය ගුවන්විදුලිය. ඒ නිසා ප්‍රාදේශීය ගුවන්විදුලිය ඕනෑම රටකට ඉතාම  අවැසි අංගයක් බවයි මට නම් හැඟෙන්නේ.
  • ජාතික වශයෙන් වර්තමාන ගුවන්විදුලියේ ස්ථාවරත්වය පවත්වාගෙන යමින් අනාගතයේ එය ජාතික සම්පතක් වශයෙන් රැක ගැනීමට නම් ප්‍රතිපත්ති සම්පාදනය විය යුත්තේ කෙසේද?  ඒ සඳහා ඔබතුමාගේ අදහස් හා යෝජනා මොනවද?
 
නිදහසින් පසු මේ වෙනකම් ම කිසිම දේක ජාතික ප්‍රතිපත්තියක් නෑ. ඉන්දියාවේ ආණ්ඩුවක් පැරදිලා නව ආණ්ඩුවක් ආ කල අධ්‍යාපනය, සෞඛ්‍ය වෙනස් වන්නේ නෑ. නමුත් අපේ රටේ කිසිම දේක ජාතික ප්‍රතිපත්තියක් නෑ. මේ හැමදේක ම ව්‍යාප්තය උසස් තත්ත්වයකට ගේන්න නම් ජාතික සංස්කෘතික ප්‍රතිපත්තියක් තියෙන්න ඕනේ .ජාතික ප්‍රතිපත්තියක් නැතුව කිසි දෙයක් හදන්න බැහැ. අද කිසි  විටෙක අරමුණක් නැහැ. එතකොට ඔය මේ කසිබල් භාෂාවල් භාවිත කරන්නේත් නැහැ. අද ඕන කෙනෙකුට ඕන දෙයක් කළ හැකයි. නමුත් ජාතික ප්‍රතිපත්තියක්  තිබේ නම් එහෙම හොඳ ප්‍රමිතියකින් යුත් ගුවන්විදුලි නාළිකා බිහි වන්නට ඉඩ තිබුණා.

                                                                                                  සාකච්ජා කළේ  - ඉෂාරා විජේරත්න

Saturday, 9 September 2023

ගුවන්විදුලි මාධ්‍ය ආචාරධර්ම


             ප්‍රවෘත්ති මාධ්‍යක් වශයෙන් වර්ධනය වූ ගුවන් විදුලිය භූගෝලීය සීමා අතික්‍රමණය කරමින් තොරතුරු වාර්තාකරණයට බැඳී සිටී.ගුවන්විදුලිය විනෝදාත්මක මාධ්‍යයක් වශයෙන් ජන ප්‍රසාදයට පත් වූ වත් ගුවන්විදුලි ප්‍රවෘත්ති වාර්තාකරණය තුළ දී මාධ්‍ය ආචාර ධර්ම පිළිබඳ ප්‍රමාණවත් අවබෝධයක් තිබීම වැදගත් වේ. ආචාර්ය මැකෙන්සි විස්තර කොට දක්වන ආකාරයට ආචාර ධර්ම යනු, අපගේ පරම වටිනාකම් ඇසුරින් එකක් පිළිබඳ සාකච්ඡා කිරීමකි.ආචාරධර්ම යන්න ඉංග්‍රීසි භාෂාවේ යෙදෙන" Ethics" ග්‍රීක භාෂාවෙන් බිඳී ආවකි.

යහපත අයහපත හොඳ නරක යුක්තිය අයුක්තිය පිළිබඳ වෙනස අවබෝධ කරගන්නට ආචාර ධර්ම මගින් පදනම නිර්මාණය කෙරේ.එනම් ආචාර ධර්ම යනු, පුද්ගලයා තමා තුළ වර්ධනය කරගත යුතු ගුණධර්ම විශේෂයක්ය.මාධ්‍ය ආචාරධර්ම බිඳ දැමීම දඬුවම් ලැබීමට හේතුවක් නොවේ.ඒ ආචාරධර්ම නීති නොවන නිසාය.කෙසේ නමුත් මාධ්‍ය ආචාරධර්ම බිඳ දමමින් කටයුතු කරන්නා දෝෂදර්ශනයට ලක් වේ.මෙහිදී යහපත් ගුවන්විදුලි මාධ්‍යවේදියෙකු වශයෙන් මාධ්‍ය ආචාර ධර්ම රැකීම තමාගේ වගකීමක් කර ගැනීම තුළින් මාධ්‍ය හිතවාදී බව වර්ධනය කරගත හැකි වේ.මේ අනුව පැහැදිලි වන්නේ, ආචාරධර්ම යහපත් පැවැත්ම පදනම් කරගත් සංකල්ප සමුදායක් බවයි.බෞද්ධ ආගමික බලපෑම් මත ශ්‍රී ලංකා ආචාර ධර්ම වර්ධනය වී තිබේ.එසේම යුරෝපීය ආගමනයෙන් පසුව බටහිර ආගමික වටිනාකම් ද දේශීය ආචාරධර්ම පද්ධතිය වලට අවශෝෂණය කරගෙන තිබේ.ඒ අනුව පොදු ජාතික අර්බුද වල දී සර්ව ආගමික එකමුතු මතවාද ඉදිරිපත් වන්නේ මෙම පොදු ආචාර ආචාරධර්ම පද්ධතිය ප්‍රමාණවත් ලෙස ශක්තිමත් නිසාය.

මෙහි දී මාධ්‍යවේදියාගේ වගකීම වන්නේ, මෙම ආචාර ධර්ම පද්ධති නොනැසී පවත්වාගෙන යාමයි. ප්‍රබල විද්‍යුත් ජන මෙවලමක් වන ගුවන් විදුලි මාධ්‍යයේදී ගුවන්විදුලි ප්‍රවෘත්ති මාධ්‍යවේදීන් සුව කීය ආචාරධර්ම පද්ධති අවබෝධ කරගත යුතුය.ඒ අනුව වගකීම,පුවත්පත් නිදහස,අවංකභාවය, සාධාරණත්වය,අපක්ෂපාතීත්වය යන ප්‍රධාන ක්ෂේත්‍ර ඔස්සේ සලකා බැලේ.ගුවන්විදුලි ප්‍රවෘත්ති සම්පාදනයේදී මානව අයිතිවාසිකම් විශ්ව ප්‍රකාශනය,19වගන්තිය,1972 ශ්‍රී ලංකා ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවේ 6 පරිච්ඡේදය, 1975 ශ්‍රී ලංකා ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවේ 3පරිච්ඡේදය යනාදිය  මෙහිදී ඉතාම වැදගත් වේ.සත්‍ය හා අසත්‍ය ආරංචි අතර පවත්නා පරතරය මෙහිදී මා මාධ්‍යවේදීන් විසින් අවබෝධ කරගත යුතුය. නමුත් ශ්‍රාවකයා ආකර්ෂණය වන පරිදි සිරස්තල යොදා ගැනීම ආචාර් ධර්ම විරෝධී ක්‍රියාවකි.ආසියානු විද්‍යුත් සන්නිවේදනය සංගමය විසින් අනුමත කළ පොදු ආචාර ධර්ම සංග්‍රහය ශ්‍රී ලංකාවේ ගුවන්විදුලි මාධ්‍ය වේදීන්ට සෘජුව අදාල කර ගත හැකි ආචාරධර්ම පද්ධතියකි.ගුවන් විදුලි හා රූපවාහිනී සන්දේශ අරඹයා මේ සම්පාදනය වී ඇත.මීට අමතරව හොංකොංහි පැවති ආසියා-පැසිෆික් ගුවන්විදුලි වෘත්තිකයන්ගේ සමුළුවේ දී පළ කළ කළ ආචාර ආචාරධර්ම සංග්‍රහය ද ශ්‍රී ලංකාවට අදාළ ය.ආගම, ජනවාර්ගික විවිධත්වය, ලිංගිකත්වය,නීතිමය සලකා බැලීම් වන ක්ෂේත්‍ර ඔස්සේ එය සකස් වී ඇත.මාධ්‍යවේදීන්ගේ උනන්දුව මත නිර්මාණය වූ මෙම ආචාර ධර්ම පද්ධති  ශ්‍රී ලංකාවේ මාධ්‍යවේදීන් කටයුතු කලයුතු ආකාරය පිළිබඳ මැනවින් මග පෙන්වයි.

  

Saturday, 12 August 2023

ගුවන්විදුලි මාධ්‍ය සඳහා ප්‍රවෘත්ති රචනා කිරීම.


   පූර්ණ ශ්‍රවණ මාධ්‍යයක් වූ,ගුවන්විදුලි මාධ්‍ය මුද්‍රිත මාධ්‍යට හා රූපවාහිනියට වඩා වෙනස් වූ මාධ්‍යයකි.ශ්‍රාවකයාගේ පරිකල්පනයට ඉඩහසර වෙන් කරන ගුවන්විදුලිය සජීවී මාධ්‍යකි.මෙහි දී අපිට වචන දැකීමේ හැකියාවක් නොමැති නිසා සාමාන්‍ය ජනතාවට වැටහෙන පරිදි සරල බස් වහරක් යොදා ගැනීම ඉතාම වැදගත් ය.ගුවන් විදුලි මාධ්‍ය සඳහා ප්‍රවෘත්ති රචනා කිරීමේ දී එය පහසුවෙන් ග්‍රහණය කරගත හැකි පරිදි රචනා වීම අසන්නාට පහසුවකි.ගුවන්විදුලි මාධ්‍ය හැඳින්වීමක දැකිය හැකි ගුණාංග කිහිපයක් ලෙස,වඩාත් වැදගත්ම ස්ථානයෙන් ප්‍රවෘත්ති ආරම්භ කිරීම.ග්‍රාහකයාගේ අවධානය රඳවා තබා ගැනීමට හැකිවීම.ඉදිරියේදී තවත් කරුණු දැනගැනීමට ඇති දැනගැනීමට ඇති කුතුහලය ඇති කිරීම.
අසන්නා තුළ ඉදිරියට ප්‍රවෘත්ති ගලාගෙන යන්නේ කුමන දිශාවටද  යන හැඟීමක් ඇති කිරීම ප්‍රධාන වේ.  අප කවුරුත් දන්නා පරිදි   තොරතුරු සන්නිවේදන යාන්ත්‍රනය මගින් ග්‍රාහක පාර්ශවයේ දැනුවත් කිරීමේ ක්‍රියාවලිය  ප්‍රවෘත්ති මගින් සිදුවේ. එමෙන්ම   ප්‍රවෘත්ති යන්නට  නිශ්චිත වූ අර්ථකථනයක් නොමැති අතර  විවිධ පාර්ශව විවිධ ආකාරයෙන් ප්‍රවෘත්ති යන්න අර්ථකථනය කරයි.ඕනෑම සිදුවීමක් වටා   ගොඩනැගෙන උණුසුම් ම තත්ත්වය  ප්‍රවෘත්තියයි. මූලික වශයෙන් වාචික ප්‍රකාශන මාධ්‍යයක් හෙවත් ශ්‍රවණය ඇසුරු කොටගත් සන්නිවේදන කාරකයක් වෙන ගුවන්විදුලියේ ප්‍රවෘත්ති වාර්තාවක කරුණු සෑම විටම තාර්කික ලෙස ගොඩනැංවිය යුතු ය.මෙහි දී  කරුණු  සංඛ්‍යාත්මක වශයෙන් ඉදිරිපත් කිරීමට වඩා එම සංඛ්‍යා වලින් කියවෙන අරුත් පැහැදිලි කිරීම ගුවන්විදුලි ප්‍රවෘත්තිවල විශේෂත්වයකි. එමෙන්ම මෙහි දී පහසුවෙන් උච්ච්වාරණය  කළ හැකි වචන යොදා ගැනීම සිදුවේ.ගුවන්විදුලි ප්‍රවෘත්ති අයිතමයක පළමු වචනය ශ්‍රාවකයාට නෑසී යෑමේ සම්භාවිතාව වැඩි ය. එබැවින් වඩා වැදගත් වචනය පළමු වචනය ලෙස යොදා නොගත යුතු ය.
             කෙසේ නමුදු, ගුවන් විදුලි මාධ්‍ය සඳහා ප්‍රවෘත්ති රචනා කිරීමේ දී, සෑම විටම සරල වචන මෙන්ම කර්තෘ කාරක වාක්‍ය වැඩි වශයෙන් යොදා ගැනීම, ශක්තිමත් ආරම්භයක් ලබා ගැනීම, නාම විශේෂණ ක්‍රියා විශේෂණ යෙදීමෙන් වැළකී සිටීම,පුද්ගලයන් හැඳින්වීමේ දී සෑම විටම ඔවුන්ගේ තනතුරු නාමය ප්‍රථමයෙන් සඳහන් කිරීම මෙහි දී සැලකිල්ලට ගත යුතු කරුණු අතර වේ. 
                                         

Wednesday, 19 July 2023

ප්‍රජා සංවර්ධනයේදී ප්‍රජා ගුවන්විදුලිය


 වර්තමානයේ ශාස්ත්‍රඥයින්, සමාජ විප්ලව ක්‍රියාකාරිකයින් ,සිවිල් නායකයින්  යනාදීන් යොමුවන සංවර්ධන ක්ෂේත්‍රයක් ලෙස ප්‍රජා සංවර්ධනය පෙන්වා දිය හැකිය.  අනෙක් අතට සමාජ සාධාරණත්වය සහ එකිනෙකාගේ ආත්මගරුත්වය පදනම් කරගෙන ක්‍රියාකාරී මෙන්ම තිරසාර ප්‍රජාවක් ගොඩනංවනු ලබන පුළුල් ක්‍රියාවලිය ප්‍රජා සංවර්ධනය වේ. එහි දී ප්‍රජා ගුවන්විදුලියට ප්‍රධාන තැනක් හිමිවේ. ලොව වෙසෙන වඩාත් දරිද්‍රතාවෙන් පෙළෙන ප්‍රජාව කරා ළඟා වන ඔවුන් හා සම්බන්ධ වෙන වන වඩාත් ප්‍රායෝගික අඩු පිරිවැයකින් සාක්ෂාත් කරගත හැකි මාධ්‍යය වන්නේ ප්‍රජා ගුවන්විදුලියයි.

ප්‍රජා සංවර්ධනයේ දී ප්‍රජා ගුවන්විදුලිය යම් සුවිශේෂී කලාපයක ජීවත්වන ජන කණ්ඩායමක් හෝ එකම ජීවන අරමුණු අවශ්‍යතා හා රුචිකත්ව පෙරදැරි කරගත් ජන කණ්ඩායමක් පදනම් කරගෙන ඔවුන්ගේ සංවර්ධන ඉලක්ක ක්‍රියාත්මක කිරීම සිදු කෙරේ.තමන් ජීවත්වන ජීවත් වන ප්‍රජා කලාපය තුළට  අවශ්‍ය තුළට ප්‍රතිලාභ අරමුණු කරගෙන ප්‍රජා ගුවන්විදුලිය ප්‍රතිලාභ ලබන ප්‍රජාවගේ ම පාලනය ක්‍රියාකාරිත්වය, හිමිකාරිත්වය මෙන්ම ඔවුන්ගේ බලපෑම ඔස්සේ පවත්වාගෙන යයි. කාලොස් ආර්නල්ඩෝ (2001) දක්වන අන්දමට ප්‍රජා ගුවන් විදුලිය යනු, ප්‍රජාවේ සාමාජිකයන් සාමූහිකව හිඳ සන්දේශ සැලසුම් කිරීමටත්, ඒවා නිෂ්පාදනය කිරීමටත් ඉන් අනතුරුව ඒවා විසුරුවා  හැරීමත් කරනු ලබන සමාජය ක්‍රියාවලියකි යන්නයි. ජාතික ජනමාධ්‍ය පෝෂණය කිරීමෙහි ලා ඉවහල් වන ප්‍රජා ගුවන්විදුලියේ ලක්ෂණ ලෙස,

  • පුරවැසියන්ගේ සහභාගිත්වය
  • බහුතරයකගේ රසිකත්වය අනුව ක්‍රියාත්මක වීම
  •  සෑම දෙනාගේම අදහස් හා මත වලට ගරු කිරීම
  • සංස්කෘතික විධිමත්භාවය
  • කාන්තාවන්ගේ කටහඬ ප්‍රසිද්ධිය සඳහා පාවිච්චි නොකිරීම
  • අධිකාරි ආඥාදායකත්වය

පෙන්වා දිය හැකිය.ප්‍රජා සංවර්ධනයේ දී මූල්‍ය හෝ වෙළඳ  දැන්වීම් සඳහා ප්‍රමුඛතාව ප්‍රජා ගුවන් විදුලිය තුළ නොවන අතර සිවිල් සමාජයේ කැමැත්ත මත පවත්වාගෙන යාම මෙහි මූලිකම අවශ්‍යතාවයි. පිලිපීනයේ ලුවීටා බින්ග්ට අනුව,ප්‍රජා ගුවන් විදුලිය ප්‍රධාන ගුවන්විදුලියෙන් පහත කරුණු මත වෙනස් වේ.

ප්‍රචාරක ගුවන්විදුලිය      

  1. Profit= ලාභය
  2. Propaganda=ප්‍රචාරණය
  3. Privilege=වරප්‍රසාද
  4. Politics=දේශපාලනය

ප්‍රජා ගුවන්විදුලිය

  1. People=මිනිසුන්
  2. Participation=සහභාගිත්වය
  3. Power=බලය
  4. Pluralism=බහුවිධ භාවය  

  

ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය,සහභාගීත්වය යන මූලධර්ම මත ක්‍රියාත්මක වන ප්‍රජා ගුවන්විදුලිය සංවර්ධනය, අධ්‍යාපනය, මිනිසුන් බලගැන්වීම යන සාධක කෙරෙහි කැපවී ඇත.

ප්‍රජා ගුවන්විදුලියේ සංවර්ධනය කාර්‍රය පිළිබඳ තවදුරටත් විමසා බැලීමේදී ප්‍රංශය, ආජන්ටිකාව, ඔස්ට්‍රේලියාව යන රටවල සාර්ථකව ප්‍රජා ගුවන්විදුලිය ක්‍රියාත්මක වේ.එමෙන් ම සංවර්ධනය වෙමින් පවතින රටවල්  වන ආසියාතික රටවල ද ප්‍රජා ගුවන්විදුලිය  සාර්ථකව ක්‍රියාත්මක වේ. මේ අනුව බලන කල,ප්‍රජාව අතරේ පවතින, ප්‍රජාව සඳහා, ප්‍රජාව පිළිබඳ ප්‍රජාව විසින් ක්‍රියාත්මක කරනු ලබන ගුවන්විදුලිය සංවර්ධන කාර්යයේ දී ඉතාම වැදගත් ය.


 

Tuesday, 18 July 2023

කොත්මලේ ප්‍රජා ගුවන්විදුලිය

 


සංවර්ධනය වෙමින් පවතින රටවල් සිය සංවර්ධන ව්‍යාපෘති දියත් කිරීමේ දී සංවර්ධන සන්නිවේදන මාධ්‍යයක් ලෙස ගුවන්විදුලිය යොදා ගනී. එහිදී ප්‍රජා ගුවන්විදුලි මාධ්‍යයට ප්‍රධාන තැනක් හිමිවේ. මේ අතර කොත්මලේ ඉහළ කලාප වල පදිංචි ජනපදිකයින් ඉලක්ක කර මහවැලි ප්‍රජා ගුවන්විදුලි සේවාවක් ස්ථාපිත කිරීම සඳහා පරීක්ෂණ විකාශනයක් 1989.02.12 වන දින කොත්මලේ වේල්ල ට ඉහළින් ඉහළින් පිහිටි දෝරගල ගම්මානයේ ආරම්භ කෙරිණි. මේ ප්‍රජා ගුවන්විදුලිය 1989.02.27 දින විවෘත කලේ එවකට ඉඩම් සංවර්ධන හා මහවැලි අමාත්‍ය ව සිටි ගාමිණි අතුකෝරළ මහතා විසින් ය.

       මේ ප්‍රදේශයේ ජනතාවගේ ප්‍රධාන ජීවනෝපාය වූයේ තේ වගාවයි. ඊට අමතරව වී වගාව ,සත්ත්ව පාලනය, ආදිය මේ ප්‍රදේශයේ දැක ගතහැකි දැකගත හැකි වූ අතර කොත්මලේ  කඳුහෙල් වලින් යුක්ත ප්‍රදේශයක් නිසා ගම්මාන පිහිටා ඇත්තේ දුරස්ථව ය.

කොත්මලේ මහවැලි ප්‍රජා ගුවන්විදුලි විකාශනය අයහපත් වාතාවරණයක් මත 1989.06.21 වන දින තාවකාලිකව අත්හිටවූවත් 1990.02.20 දින නැවත ආරම්භ කරන ලදී. මෙහි වැඩසටහන් එෆ්.එම් 96.1 ඔස්සේ ප.ව.5.55 සිට 7.30 දක්වා ප්‍රචාරණය කෙරෙණි.කෙසේ නමුදු ප්‍රජා ගුවන්විදුලි සංකල්පයට පුළුල් අරුතක් ලබා දෙමින්, යහපත් මාධ්‍ය කරණයක් වෙනුවෙන් මෙම ප්‍රජා ගුවන්විදුලි සේවාව ජනමාධ්‍ය පුහුණු පාසලක් බවට පත් කිරීමට සංස්ථාව පියවර ගත්තේය.මෙම මාධ්‍ය ඇකඩමියේ විශේෂත්වය වනුයේ, එහි පුහුණුවන්නන්ට සජීවී පුහුණුව ලැබීමට අවස්ථාව ලබාදීමයි. ඒ අනුව මෙරට පිහිටුවා වඩා වැදගත් ප්‍රජා මාධ්‍යයක් ලෙස කොත්මලේ ප්‍රජා ගුවන්විදුලිය ශ්‍රාවක ජන හදවත් තුළ නොමැකෙන නමක් දිනා ඇත.

Thursday, 13 July 2023

කොළඹ සිට කතා කළ කොළඹගේ මහතා

 
ඩී.එම් කොළඹගේ මහතා 


 " කොළඹ සිට කතා කරමි.මේ කොළඹ ගුවන්විදුලි සේවයයි."යන්න ඇසූ සැනණින් අපේ මතකයට එන්නේ,කොළඹගේ මහතා ය.මෙරට ශ්‍රාවක හදවත් දිනාගත් සාහිත්‍යයට,කලාවට සංස්කෘතියට සෙනෙහස දැක්වූ පුරෝගාමියෙකු ලෙස ඩී.එම් කොළඹගේ මහතා හැඳින්විය හැකිය.ලේඛකයෙකු කෙටිකතා කරුවෙකු වූ කොළඹගේ මහතා විටෙක වේදිකා හා සිනමා නළුවෙකු ද විය.
              පසුකාලීන ව ලංකා ගුවන් විදුලි සේවයේ,පාසල් වැඩසටහන් නිෂ්පාදකයකු,සන්ධ්‍යා සේවයේ අධ්‍යක්ෂ,සිංහල අංශයේ සංවිධායක ලෙස තනතුරු හෙබ වූ කොළඹගේ මහතා ක්‍රි .ව.1909 මැයි 4 වෙනි දා කොළඹ කිරුළුපන දී ඉපදුණේය.පවුලේ පස්වැනියා වූ ඩී.එම් කොළඹගේ කිරිල්ලපනේ බෞද්ධ මිශ්‍ර පාසලෙන් ද, වැල්ලවත්තේ ශ්‍රී වෛශාක්‍ය විද්‍යාලයෙන්ද,කොළඹ මහා විද්‍යාලයෙන් ද අධ්‍යාපනය ලබාගත් අතර හෙතෙම තම මුල්ම වෘත්තීය වශයෙන් තෝරා ගත්තේ ගුරු වෘත්තියයි.ක්‍රිස්තු වර්ෂ 1937 ජනවාරි පලවෙනි දින සිට මෙරට එකම සිංහල නිවේදකයා බවට පත්විය. බොහෝ පැතිකඩයන් ට සමත්කම් ද දැක්වූ ඩී .එම් කොළඹගේ මහතා ක්‍රිස්තු වර්ෂ 1954 වසරේ මලයා ගුවන්විදුලියේ විශේෂ පුහුණුවක් ලැබූවෙකු වූ අතර කිස්තු වර්ෂ 1962 බී.බී.සී දී බිතාන්‍ය ගුවන්විදුලියේ ද පුහුණුව ලැබුවේ යඑමෙන්ම ඩී .එම් කොළඹගේ මහතා ගුවන් විදුලියේ සන්ධ්‍යා  සේවයේ අධ්‍යක්ෂව සිටි කාලයේ ගුණාත්මක වැඩසටහන් නාට්‍ය ශ්‍රාවකයා වෙනුවෙන් නිෂ්පාදනය කළේය.නිදසුන් ලෙසින්,

  1. ගුවන් ලියුම
  2. ඔබේ ගැටලුව
  3. ඇතුල් පැත්ත 
වැනි වැඩසටහන් ප්‍රමුඛ වේ.එමෙන්ම ඩී එම් කොළඹගේ මහතාගේ ජීවිතේ ජීවිතයේ අවසාන කාලයේ ලියූ ගුවන්විදුලි වංශ කතාව ලේඛන ජීවිතේ වැදගත්ම වංශ කතාවයි.නමුදු ක්‍රිස්තු වර්ෂ 1987 නොවැම්බර් 23 වෙනිදා වැනිදා කොළඹ ගේ නාමය තවදුරටත් ශ්‍රාවක ජනයා අතර තබමින් එතුමා මෙලොවින් සමුගත්තේය.

 

  ගුවන්විදුලි සංස්ථාවේ සිංහල සේවා   අධ්‍යක්ෂ, ප්‍රවෘත්ති අධ්‍යක්ෂ   ඉන්දික ජයරත්න මහතා සමඟ සිදු සංවාදයක් ඇසුරින් සකස් කළ ලිපියකි...